Podniesienie zatoki szczękowej to zabieg chirurgiczny stosowany w implantologii stomatologicznej, którego celem jest zwiększenie ilości tkanki kostnej w górnym odcinku szczęki. Procedura ta jest konieczna, gdy pacjent posiada zbyt małą ilość kości w okolicy zatoki szczękowej, co uniemożliwia bezpieczne wszczepienie implantu. Wyróżnia się dwie główne metody podniesienia dna zatoki szczękowej: metodę otwartą i metodę zamkniętą. W artykule wyjaśnimy, na czym polegają te techniki, jakie są ich wskazania oraz jakie różnice występują między nimi.
Czym jest podniesienie zatoki szczękowej?
Zatoka szczękowa to jedna z zatok przynosowych, znajdująca się w górnej szczęce po obu stronach nosa. Jej dno może stopniowo ulegać obniżeniu, zwłaszcza po utracie zębów trzonowych i przedtrzonowych, prowadząc do zaniku kości. Jeśli ilość kości w tym obszarze jest niewystarczająca, konieczne jest jej odbudowanie poprzez podniesienie dna zatoki szczękowej i wprowadzenie biomateriału, który stymuluje regenerację tkanki kostnej.
Zabieg ten umożliwia późniejsze wszczepienie implantów stomatologicznych w miejscach, gdzie w przeciwnym razie nie byłoby to możliwe. W zależności od warunków anatomicznych pacjenta oraz grubości wyjściowej kości lekarz może zastosować metodę otwartą (lateralną) lub zamkniętą (osteotomową).
Wskazania do podniesienia zatoki szczękowej
- Zanik kości szczęki w odcinku bocznym, uniemożliwiający stabilne wszczepienie implantu.
- Obniżone dno zatoki szczękowej w wyniku długotrwałego braku zębów.
- Chęć przeprowadzenia leczenia implantologicznego w odcinku bocznym szczęki.
- Utrata kości w wyniku procesów chorobowych, np. paradontozy.
Podniesienie zatoki szczękowej metodą otwartą
Metoda otwarta, zwana również techniką lateralną, stosowana jest w przypadkach znacznego zaniku kości, gdy jej grubość wynosi mniej niż 4 mm. Jest to bardziej inwazyjna procedura, ale pozwala na uzyskanie znacznej odbudowy tkanki kostnej.
Przebieg zabiegu
Podczas podniesienia zatoki szczękowej metodą otwartą chirurg stomatolog Wrocław wykonuje niewielkie nacięcie błony śluzowej w bocznej ścianie zatoki, a następnie tworzy tzw. okienko kostne. Poprzez to okno uzyskuje dostęp do błony Schneidera, czyli cienkiej warstwy wyścielającej wnętrze zatoki.
Następnie błona Schneidera jest delikatnie oddzielana od dna zatoki, a w powstałą przestrzeń wprowadza się biomateriał kościozastępczy, który stopniowo przekształca się w nową tkankę kostną. Na koniec miejsce zabiegu zostaje zabezpieczone membraną kolagenową i zaszyte.
Zabieg metodą otwartą jest zazwyczaj przeprowadzany jako oddzielna procedura, a implanty wszczepia się po kilku miesiącach – po zakończeniu procesu regeneracji kości. W niektórych przypadkach implantacja może być wykonana jednocześnie z podniesieniem zatoki.
Zalety metody otwartej
- Możliwość uzyskania znacznej odbudowy kości (nawet o kilka milimetrów).
- Skuteczna w przypadkach poważnego zaniku kości.
- Daje długoterminowe efekty i trwałą odbudowę tkanki kostnej.
Wady metody otwartej
- Dłuższy czas gojenia (6–9 miesięcy przed implantacją).
- Większa inwazyjność w porównaniu do metody zamkniętej.
- Możliwość wystąpienia obrzęku i dolegliwości bólowych po zabiegu.
Podniesienie zatoki szczękowej metodą zamkniętą
Metoda zamknięta, znana również jako technika osteotomowa, jest mniej inwazyjną procedurą stosowaną u pacjentów, którzy mają co najmniej 5–6 mm tkanki kostnej w odcinku bocznym szczęki. Wykonuje się ją najczęściej jednocześnie z wszczepieniem implantu.
Przebieg zabiegu
Podczas metody zamkniętej chirurg przygotowuje łoże implantu, stopniowo rozwiercając kość w miejscu planowanego wszczepienia. Następnie za pomocą osteotomu – specjalnego narzędzia chirurgicznego – delikatnie unosi dno zatoki, a w powstałą przestrzeń wprowadza biomateriał kościozastępczy.
W przeciwieństwie do metody otwartej nie wykonuje się dostępu bocznego, co skraca czas zabiegu i gojenia. Po podniesieniu zatoki chirurg od razu wprowadza implant, co eliminuje konieczność przeprowadzania dodatkowej operacji w przyszłości.
Zalety metody zamkniętej
- Mniej inwazyjna i krótszy czas zabiegu.
- Szybsze gojenie i mniejsze ryzyko powikłań.
- Możliwość wszczepienia implantu w trakcie jednej procedury.
Wady metody zamkniętej
- Ograniczona możliwość podniesienia zatoki (do ok. 3 mm).
- Nieodpowiednia w przypadkach znacznego zaniku kości.
- Większe ryzyko uszkodzenia błony Schneidera w porównaniu do metody otwartej.
Która metoda jest lepsza – otwarta czy zamknięta?
Wybór metody podniesienia zatoki szczękowej zależy od ilości kości dostępnej w miejscu planowanego wszczepienia implantu. Jeśli pacjent posiada wystarczającą ilość tkanki kostnej (5 mm lub więcej), zwykle stosuje się metodę zamkniętą, która jest mniej inwazyjna i pozwala na jednoczesne wszczepienie implantu. W przypadkach poważnego zaniku kości konieczne jest zastosowanie metody otwartej, która umożliwia uzyskanie większej ilości kości, ale wymaga dłuższego czasu gojenia. Decyzję o wyborze odpowiedniej metody podejmuje chirurg stomatologiczny po dokładnej analizie warunków anatomicznych pacjenta, najczęściej na podstawie badania tomografii komputerowej.
Odbudowa kości jako klucz do skutecznej implantacji
Podniesienie zatoki szczękowej to jedna z najczęściej stosowanych procedur w nowoczesnej implantologii stomatologicznej. Umożliwia ono odbudowę tkanki kostnej i stwarza warunki do stabilnego osadzenia implantów, nawet w przypadku zaawansowanego zaniku kości. Wybór odpowiedniej metody – otwartej lub zamkniętej – zależy od indywidualnych warunków pacjenta, a decyzję podejmuje chirurg po szczegółowej diagnostyce. Dzięki nowoczesnym technikom regeneracyjnym pacjenci, którzy wcześniej nie mieli możliwości wszczepienia implantów, mogą odzyskać pełną funkcję i estetykę uzębienia.